Ultrasonografi, insan kulağının işitemeyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgaları kullanarak çeşitli organ, doku ve damarların incelenmesine imkân veren tanısal bir görüntüleme yöntemidir.  Vücuda çeşitli açılardan prob (hasta ile temas eden düzenek) aracılığıyla iletilen ses dalgalarından dönen sinyallerin işlenmesi ile görüntüler elde edilir.

​

Ultrasonografinin klinik kullanım alanları nelerdir?

Hasta ve uygulayıcı üzerinde bilinen olumsuz bir etkisi olmayan ultrasonografi, en hızlı gelişen görüntüleme yöntemi haline gelmiştir.

​

Gri ölçek ultrasonografi, vücuttaki kas, tendon,  testis, tiroid ve meme gibi yüzeyel yapılar ile karın içi tüm organların değerlendirilmesinde başarıyla uygulanmaktadır. Böylece bu yapılara ait olabilecek tümör, kitle, kist, taş ve birçok patolojik durum ultrasonografi ile teşhis edilebilmektedir. Ayrıca bebeklerin beyin yapılarının ve kalça çıkığının değerlendirilmesinde ultrasonografi vazgeçilmez bir metot haline gelmiştir.

​

Gri ölçek ultrasonografinin en yaygın kullanım alanlarından biri de gebelik incelemeleridir. Ultrasonografi gebelik süresince gelişmekte olan fetüsü değerlendirmek için kullanılan en önemli araçtır. Erken gebelik döneminde gebelik haftasını belirleme, canlılığın tespiti, kanama ve ağrısı olan kadınları değerlendirmekte ultrasonografi kullanılır. Bunun yanı sıra ayrıntılı obstetrik inceleme olarak adlandırılan ve gebeliğin 18-22. haftalarında fetal anatomiyi ve gelişimini kapsamlı bir şekilde detaylı olarak anormallik açısından incelenmesi yöntemi de ultrasonografinin en önemli kullanım alanlarından biridir. Ayrıca gebelikte yapılan 4 boyutlu görüntüleme ile bazı fetal yapıların değerlendirilmesi daha efektif düzeyde sağlanmaktadır. 

​

Renkli Doppler ultrasonografi ile atardamar ve toplardamar darlıkları ve yetmezlikleri değerlendirilir.  Ayrıca organlara ait damarların kanlanmasına bakılarak çeşitli hastalıkların teşhisinde önemli bilgiler sağlanmaktadır.

​

Elastografi, çok yakın bir geçmişte bulunan bir ultrasonografi tekniğidir. Elastografi tümör dokusunun elastik (sertlik/yumuşaklık) özellikleri hakkında bilgi veren bir haritalama yöntemidir. Malign (kötü huylu) tümörler, benign (iyi huylu) tümörlere göre genellikle daha sert olduğundan elastografi incelemesi malign ve benign tümör ayırımında oldukça yararlı bilgiler vermektedir.

​

Ultrasonografinin avantajları nelerdir?

Diğer önemli görüntüleme metotları ile karşılaştırıldığında ultrasonografinin birçok avantajı vardır. Maliyetinin düşük olması, taşınabilir olması, gerçek zamanlı görüntü sağlaması, iyonize radyasyon kullanmaması ve yumuşak doku yapılarını ve damarları başarılı bir şekilde görüntülemesinden ötürü, ultrasonografi hastalıkların teşhisinde kullanılan eşsiz bir metottur.

​

Ultrasonografinin dezavantajları nelerdir?

Ses dalgaları hava ve gaz ihtiva eden yerlerden geçerken görüntü kalitesi bozulduğu karın içi incelemelerde bu durum engel teşkil edebilmektedir. Obez hastalarda uygun görüntü kalitesini her zaman yakalamak mümkün olmayabilir ki bu da önemli bir sınırlamadır. Ayrıca ultrasonografi kullanıcı bağımlı olduğundan uygulayan hekimin deneyimi inceleme sonucunu direk etkilemektedir.

​

Ultrasonografi için ön hazırlıklar nelerdir?

Ultrasonografi tetkiki için ön hazırlık inceleme yapılacak bölge ve organa göre değişmektedir. Karaciğer, safra kesesi, pankreas ve böbrekler ile batın içi damarsal yapıların değerlendirilmesi için hastanın en az 6 saat aç olması en uygun inceleme için gereklidir.  Alt karın organları olan idrar kesesi, prostat, rahim ve yumurtalıkları incelerken açlık şart değildir ancak idrar kesesinin dolu olması gereklidir. Kol, bacak ve boyundaki damarsal yapıların ve şişliklerin değerlendirilmesinde, meme, tiroid, testis, kalça ve beyin gibi organların incelenmesinde ön hazırlık yapmaya gerek yoktur. 

​

Ultrasonografi nasıl çekilir?

İnceleme sırasında değerlendirilecek bölgeye göre hastalara bazı komutlar ve pozisyonlar verilir ki bunlar en iyi sonuçları elde etmek için şarttır. Ultrasonografinin vücut üzerinde gezdirilen parçasına prob adı verilir. Prob aracılığıyla görüntü alınması için vücut üzerine kaygan bir jel sürülür ve görüntünün kaliteli olması sağlanır. İnceleme bittikten sonra jel peçete ile silinir ve atılır.

​

Radyoloji kliniğimizde halihazırda mevcut olan üst düzey cihazımızla gri skala ve renkli Doppler içeren tüm ultrasonografi incelemeleri yapılmaktadır.